Tijdens deze operatie wordt het gedeelte van de endeldarm verwijderd waarin de tumor zich bevindt. De operatie duurt 2 tot 3 uur. Om de kans op terugkeer van de tumor te verkleinen, verwijdert de chirurg het aangedane deel van de endeldarm én ook het omliggende vetweefsel waarin de lymfeklieren zitten. De anus wordt behouden.

Na het verwijderen van de endeldarm hecht de arts het uiteinde van de dikke darm en het overgebleven deel van de endeldarm weer aan elkaar. Deze verbinding wordt een naad of 'anastomose' genoemd. Soms wordt deze verbinding niet direct gemaakt, bijvoorbeeld omdat het risico op een lekkage bij de verbinding groot is. De arts kan dan tijdens de operatie beslissen om toch een tijdelijke darmstoma aan te leggen.

Ook kan tijdens de operatie blijken dat er geen aansluiting gemaakt kan worden, omdat het weefsel niet van voldoende kwaliteit is en dat het technisch niet goed kan. Dan krijgt u een definitief stoma van de dikke darm.

Bekijk ook dit filmpje over de endeldarmoperatie:

Tijdens deze operatie verwijdert de chirurg het deel van de endeldarm waarin de tumor zit en het omliggende vetweefsel waarin de lymfeklieren zich bevinden. Om de kans te verkleinen dat de tumor terugkeert verwijdert de chirurg ook de anus. U krijgt bij deze operatie daarom altijd een blijvend stoma. De operatie duurt ongeveer 4 tot 5 uur.

Na deze operatie is er vaak een wond in de bilnaad. Hierdoor zal het zitten de eerste weken gevoelig zijn; dit wordt beter als de hechtingen verwijderd zijn. Herstel van een infectie in die wond duurt langer als u ook bestraald bent. Op de afdeling krijgt u een speciaal zitkussen. Na ontslag kunt u dit kussen van het ziekenhuis of via de thuiszorgwinkel lenen. Het kan enkele maanden duren voordat de wond genezen is en u weer goed kunt zitten, fietsen, enz..

Bekijk ook dit filmpje over de endeldarmoperatie:

De eerste dagen na de operatie begeleidt de verpleegkundige op de afdeling u bij het verzorgen van de stoma. U start meteen met oefenen. Als u naar huis gaat, kunt u de stoma zelf verzorgen. Lukt dit niet? Dan regelt de verpleegkundige dat u thuis hulp krijgt hierbij. 

Geen enkele operatie is zonder risico’s. Bij een operatie aan de endeldarm is de normale kans op complicaties aanwezig, zoals trombose, een longontsteking en een nabloeding. Verder kunnen bij deze operatie de volgende complicaties optreden:

Naadlekkage

Deze ernstige complicatie kan ontstaan wanneer de nieuwe verbinding (darmnaad) niet vastgroeit en gaat lekken; een zogenoemde naadlekkage. Dan is meestal een nieuwe operatie nodig, waarbij de darmnaad wordt losgemaakt en een stoma wordt aangelegd.

Wondinfectie

Deze complicatie komt bij een dikkedarmoperatie vaker voor dan bij andere soorten operaties. Bij een wondinfectie geneest de wond vaak langzamer. Hierdoor moet u mogelijk langer in het ziekenhuis blijven. In bepaalde situaties wordt de huid na een dikkedarmoperatie open gelaten om wondinfecties te voorkomen.

Bij mannen: impotentie

Bij uitgebreide endeldarmoperaties is het soms niet te vermijden dat de zenuwen naar de geslachtsdelen en de blaas beschadigen. De impotentie kan tijdelijk zijn, maar is soms blijvend. Heeft u vragen hierover, bespreek deze dan met uw arts of met de verpleegkundig specialist. 

Bij vrouwen: droge vagina bij gemeenschap

Bij vrouwen kan een uitgebreide endeldarmoperatie de zenuwbanen naar de vagina beschadigen. Hierdoor kan het gebeuren dat de vagina niet meer vochtig wordt bij geslachtsgemeenschap. Dit kan tijdelijk zijn, maar is soms blijvend. Heeft u vragen hierover, bespreek deze dan met uw arts of met de verpleegkundig specialist.

Problemen met het legen van de blaas

Bij een uitgebreide endeldarmoperatie kunnen de zenuwbanen naar de blaas worden beschadigd. Heeft u vragen hierover, bespreek deze dan met uw arts of verpleegkundig specialist.

Darmafsluiting (ileus)

Bij een zogenaamd 'ileus' beweegt de darm het voedsel niet door de darm; de darmen liggen stil. Dit kan leiden tot een opgezette buik, braken en het uitblijven van winden en ontlasting (via het stoma).

LAR-syndroom

Na een operatie aan de endeldarm kunt u klachten hebben die te maken hebben met het LAR-syndroom. Deze klachten kunnen ook al bestaan vóór de operatie. U kunt hier de folder lezen over het LAR-syndroom. (www.jbz.nl/patienteninformatie/chi-075). Heeft u vragen hierover, bespreek deze dan met uw arts of verpleegkundig specialist.