Het belangrijkste doel is dat uw levensverwachting toeneemt. Bovendien kunt u zich mogelijk iets beter inspannen en raakt u minder snel vermoeid waardoor u weer meer kunt doen. Als u ‘s nachts zuurstof heeft kan uw nachtrust sterk verbeteren. U wordt dan beter uitgerust wakker.

Wanneer krijgt u zuurstof thuis?

Het is niet gemakkelijk om vast te stellen of iemand extra zuurstof nodig heeft. Eerst zal uw arts proberen om met medicijnen en fysiotherapie het zuurstoftekort te verminderen. Blijkt na een aantal maanden dat het zuurstoftekort niet verminderd is, dan zal uw arts aan een behandeling met zuurstof gaan denken.

Daarvoor is bloedonderzoek nodig, waarna uw arts vaststelt of zuurstoftoediening voor u nodig
is. De klachten die u mogelijk heeft, spelen daarbij niet altijd een rol. Soms is iemand flink benauwd, maar is het zuurstofgehalte in het bloed toch voldoende. Andere mensen zijn niet zo benauwd, maar hebben wel een groot tekort aan zuurstof in het bloed.

Wat zijn de voorwaarden voor zuurstof thuis?

Als uw arts heeft bepaald dat u voordeel heeft bij het krijgen van zuurstof thuis, vraagt uw arts of u rookt. Als u rookt heeft zuurstoftoediening geen zin, de behandeling met zuurstof heeft dan geen effect! Ook is het gevaarlijk om te roken samen met zuurstoftoediening. Er bestaat een grote kans op brand. Als u rookt, moet u daar eerst mee gestopt zijn voordat u met zuurstoftherapie thuis mag beginnen.

Hoeveel uur per dag moet u de zuurstof gebruiken?

Het is belangrijk dat u de zuurstof minstens 15 uur per dag gebruikt. Alleen dan merkt u een positief effect merken. Beter nog is het om de zuurstof nóg meer uren te gebruiken. Vooral tijdens inspanning, zoals het wassen en aankleden. Ook als u slaapt is het belangrijk de zuurstof te gebruiken, omdat uw ademhaling tijdens de slaap langzamer gaat. U kunt van zuurstof geen ‘voorraad’ opbouwen in uw lichaam. U kunt het dus ook niet opsparen voor een activiteit later op de dag. Zorg dus altijd dat u uw zuurstof gebruikt.

Hoeveel zuurstof moet u gebruiken?

Uw arts bepaald hoeveel zuurstof u per minuut u moet gebruiken. De arts kijkt hierbij naar het zuurstoftekort in uw bloed. Het is belangrijk dat u zich houdt aan de hoeveelheid zuurstof die uw arts heeft voorgeschreven. Als u teveel zuurstof gebruikt kan dat schadelijk zijn.

Voor zuurstof thuis zijn er 3 verschillende mogelijkheden (‘zuurstofbronnen’).

Vloeibare zuurstof

Hierbij wordt er gebruik gemaakt van een zogenaamd moedervat gevuld met vloeibare zuurstof. Voor gebruik buiten uw huis kunt u het draagbare tankje vullen via het moedervat.

Zuurstofconcentrator

Hierbij wordt de zuurstof via een elektrisch apparaat uit de omgevingslucht gehaald. Voor activiteiten buiten uw huis is er een draagbare zuurstofconcentrator. Via uw zorgverzekeraar krijgt u een vergoeding voor de extra stroomkosten.

Samengeperste zuurstof

Deze vorm van zuurstof wordt in cilinders van 20 kilo geleverd. De cilinders die u niet gebruikt, moeten in een aparte ruimte opgeslagen worden. Daarnaast kunnen ze het beste niet los staan, omdat ze verwondingen kunnen veroorzaken als ze omvallen. Voor activiteiten buitenshuis bestaan er zuurstofcilinders van 5 kilo. Zo’n cilinder geeft, afhankelijk van de voorgeschreven hoeveelheid, een paar uur zuurstof.

Voor alle vormen van zuurstof geldt: u kunt gebruik maken van een rollator, als u moeite heeft met het vervoer van de zuurstof buiten uw huis. Als u begint met zuurstoftherapie, start u eerst met een concentrator, draagbare cilinders en een grote cilinder voor nood, mocht de stroom uitvallen.

Uitdroging

Door het gebruik van zuurstof kan het slijmvlies van uw luchtwegen uitgedroogd raken. Hiervan is meestal pas sprake als u meer dan 4 liter per minuut gebruikt. U kunt dit eenvoudig voorkomen door een zuurstofbevochtiger te gebruiken. Uw leverancier kan hier meer over vertellen.

Is zuurstof verslavend?

Zuurstof werkt niet verslavend. U krijgt zuurstof toegediend omdat uw longen niet voldoende zuurstof kunnen opnemen. Het kan wel zijn dat u na een tijdje minder zuurstof nodig heeft, omdat uw conditie wat verbeterd is of doordat uw ademhalingsspieren beter getraind zijn.

Telkens als u ademt, wordt er maar een gedeelte van de zuurstof uit de lucht opgenomen. Dit houdt in dat u bij het gebruik van extra zuurstof, dus ook meer zuurstof uitademt dan normaal gesproken. De lucht in huis wordt zuurstofrijk. Dit is op zich niet gevaarlijk, maar andere materialen kunnen hierdoor wel zeer heftig branden.

Door contact met zuivere zuurstof kunnen olie en vet spontaan ontbranden. Daarom is het belangrijk dat er geen boter, olie, vet of alcohol (ook de alcohol in crèmes), in aanraking komt met de apparatuur. Tijdens het gebruik van zuurstof mag u om dezelfde reden geen gebruik maken van vette crèmes op uw lippen en/of de neus zoals lippenbalsem of vaseline.

Er mag bij u in de buurt niet gerookt worden in verband met brandgevaar. Informeer bij uw gemeente naar de regels over het melden van zuurstofgebruik thuis. Soms heeft de brandweer hier speciale regels voor.

Goede ventilatie is noodzakelijk bij het gebruik van zuurstof thuis.

Geef aan de plaatselijke brandweer en uw brandverzekering door dat u thuis start met zuurstoftherapie. Voor verdere veiligheidsmaatregelen kunt u terecht bij uw zuurstofleverancier.

Gebruik nooit méér zuurstof dan uw arts heeft voorgeschreven! Teveel zuurstof in het bloed kan allerlei vervelende gevolgen hebben. Dit kan namelijk leiden tot een remming van de ademhaling en het ophopen van het koolzuur in het bloed.

De klachten die u van teveel zuurstof kunt krijgen zijn hoofdpijn, prikkelbaarheid, slaperigheid en bewustzijnsstoornissen.

• Neem bij dit soort klachten direct contact op met uw huisarts of specialist.
• Neem contact op met uw huisarts als u ziek bent, koorts heeft of als de klachten erger worden Ook hierdoor kan er namelijk koolzuurstapeling plaatsvinden.

Het is behoorlijk ingrijpend om te moeten starten met zuurstof. Naast de beperkingen en klachten als gevolg van uw longziekte, moet ook het gebruik van zuurstof een plaatsje krijgen. Het maakt de longziekte duidelijk zichtbaar voor de omgeving en kan ook praktische problemen geven.

Daarom neemt de longverpleegkundige van de thuiszorg contact met u op voor een huisbezoek zodra u start met zuurstof. Tijdens dit bezoek beantwoordt zij uw vragen over de zuurstof thuis, en kan ze u eventueel tips geven.

Meestal kunt u gewoon met vakantie, ondanks dat u zuurstof thuis gebruikt. U moet zich daar wel op voorbereiden. Hieronder volgen een aantal tips:

• Bespreek met uw arts of u met uw longziekte kunt gaan vliegen. Als u mag vliegen, bespreek dan de dosering zuurstof die u nodig heeft tijdens de vlucht. U heeft een medische verklaring van uw arts nodig voor de vliegreis.
• Vraag op tijd na bij uw zuurstofleverancier hoe u het beste uw reis kunt plannen.
• Als u per vliegtuig naar uw reisbestemming gaat, vraag dan na bij de vliegtuigmaatschappij wat de voorwaarden zijn. Vaak komen hier extra kosten bij, vraag hiernaar!
• Geef bij het reisbureau door dat u zuurstof thuis gebruikt. Zij kunnen u vertellen welke accommodaties het gebruik van zuurstof toestaan. Meestal heeft het reisbureau ook een formulier waarop precies staat wat er bij wie geregeld moet worden.
• Vraag na of (ook in het buitenland) de zuurstof op uw vakantieadres geleverd kan worden en of de verzekering dit vergoedt.

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen, dan kunt u bellen naar de polikliniek Longgeneeskunde, telefoonnummer (073) 553 24 63.