Het slechte nieuws

Bij de zwangerschapscontrole kan de arts of verloskundige de hartslag van het kind niet vinden. Soms is er een periode van minder leven geweest, of had u het gevoel dat er iets niet in orde was. Echoscopisch onderzoek laat dan zien dat het hartje inderdaad niet meer klopt. Voor iedereen is de mededeling een heel grote schok.

In een gesprek met een arts of verloskundige krijgt u na het ingrijpende bericht, voor zover mogelijk, meteen informatie over de oorzaak van het overlijden. Afhankelijk van de situatie krijgt u ook al informatie over het verdere verloop van de bevalling. Soms is de oorzaak niet meteen vast te stellen en wordt verder onderzoek gedaan om aanwijzingen te vinden voor de doodsoorzaak.

Doodgeboorte is de geboorte van een kind dat is overleden tijdens de zwangerschap (intra uteriene vruchtdood) of rond de bevalling. Als blijkt dat het kind in de baarmoeder niet meer leeft, kunt u een spontane bevalling afwachten of kan de bevalling worden ingeleid, zodat het kind wordt geboren. 

Slecht nieuws bij de uitslag van onderzoek voor de geboorte, komt vaak onverwacht. Bij een ongunstige uitslag van dit onderzoek zal een arts de gevonden afwijkingen en de mogelijke gevolgen daarvan met u bespreken.

Prenatale diagnostiek is onderzoek tijdens de zwangerschap naar mogelijke aangeboren afwijkingen of ernstige aandoeningen bij het ongeboren kind. Ouders die worden geadviseerd, of zelf de moeilijke beslissing nemen om de zwangerschap af te breken, verliezen daarmee meestal een zeer gewenst kind. Dit  verdriet is vergelijkbaar met het verdriet van ouders van wie het kind ‘spontaan’ levenloos geboren wordt of kort na de bevalling overlijdt.

De zwaarte en de omstandigheden kunnen verschillen, maar zorgt altijd voor gevoelens van rouw en verdriet. De verschillende gevoelens die u heeft, kunnen op verschillende momenten aanwezig zijn en komen vaak nog terug. Ongeloof, ontkenning en verdoving zijn gevoelens die ouders beschrijven na het horen van het slechte nieuws.

Ouders willen en kunnen zich vaak niet realiseren dat hun kind niet meer leeft, niet levensvatbaar is of een ernstige afwijking heeft. Dit gevoel van ongeloof, ontkenning en een gevoel van grote leegte, duurt meestal kort maar kan ook dagen of weken duren.

Ouders zoeken vaak een schuldige voor de dood van hun kind. Dat kunnen verschillende mensen zijn: de arts, de verloskundige, hun partner, de werkgever, maar ook het kind of zijzelf. Ook kan hun boosheid zich richten op een hogere macht (God of het noodlot). De vraag naar het ‘waarom’ staat dan voorop. Ouders zoeken oorzaken voor de slechte afloop. Mogelijk is er ook een gevoel van schuld of tekortschieten. Het is heel belangrijk deze gevoelens te uiten bij vrienden, familie en hulpverleners: dat lucht vaak op.

Bijna alle ouders hebben erg veel verdriet met een gevoel van wanhoop en leegte. Ze zijn heel erg bezig met het beeld van het overleden kind en met het verlies van hun toekomstverwachtingen. Toch zijn de emoties van heftig verdriet gezond en natuurlijk. Het is een noodzakelijk onderdeel van rouwen. Er kunnen lichamelijke of psychische klachten ontstaan. Verdriet kan ook terugkomen, soms bij speciale momenten zoals de uitgerekende geboortedatum, de ‘verjaardagen’ van het overlijden, of de geboorte van een kind in de nabije omgeving.

Het verlies van een dierbare en zeker van een eigen kind vraagt meestal een lange en intensieve rouwperiode. Verdriet uit zich bij ieder mens anders. Het is belangrijk dat u dit verdriet toelaat, het durft te ervaren en het met elkaar en met anderen deelt. Dit heeft tijd nodig.

Eerst moet u de realiteit van het verlies aanvaarden. De pijn zal eerst heel hevig zijn, maar gaandeweg aan scherpte verliezen. Langzamerhand krijgt uw kind een eigen plaats en kunt u het geleidelijk loslaten. Er komt weer ruimte voor andere mensen, andere bezigheden en plannen voor de toekomst.